Aknenin tüm klinik formları ve klinik şiddetinde sonrasında % 95 oranında ciltte skar, izler gelişmektedir. Aknenin klinik olarak erken dönemde etkin tedaviler bu izlerin oluşumunu önemli ölçüde azaltmaktadır. Akne sonrası izler sonrasında kendiliğinden kaybolan hafif leke ve kızarıklıklardan geçmeyen derin skarlara kadar değişiklik göstermektedir. Bu nedenle akne ciltte sadece fiziksel değil ciddi ruhsal sorunlarıda beraberinde getiren içsel izlere neden olmaktadır. Akne iz tedavilerinin estetik sonuçları yüksek olmakla birlikte zor ve zahmetli girişimlerdir. Bu girişimlerde akne izlerinin doğru tanımı ve doğru tedavi protokollerinin belirlenmesi son derece önemlidir. Bunun için kullanılabilecek basit bir rehber hazırlamaya çalıştık. Bu rehber ile akne izlerinizi doğru tanımlayıp seçilmesi gereken doğru tedaviler hakkında ön bilgi edinebilirsiniz. 

Akne izlerinin, skarlarının değerlendirilmesi için en uygun zaman sabah saatleridir. Sabah cilt daha az yağlı ve çevresel koşullardan etkilenmemiştir. Yüzünüzü yumuşak bir temizleme ürünü ile yıkayınız ve yumuşak bir havlu ile kurulayınız. Yüzünüze hiçbir bakım kremi yada ilaç kullanmadan değerlendirme yapınız. Yüzün değerlendirmesi için en uygun ışık gün ışığıdır. Eğer bu mümkün değil ise beyaz ışık kullanınız. Ayna karşısında izlerinize uygun ışıkla bakınız. Akne izlerinin cilt seviyesindeki değişimlerinin değerlendirmesi için küçük bir fener kullanarabilirsiniz. Fener ışığı deriye paralel tutularak skarın deriden kabarıklık yada çökme yapıp yapmadığı daha rahat değerlendirilmektedir.

Şimdi akne skarlarınızın aşağıda özel tanımlar ve resimler ile anlatılan skarlardan hangilerine benzediğinin bulmaya çalışın.

Atrofik yani cilt seviyesinde çökmeler yaparak kendini gösteren akne izleri

Akne skar yüzeyi ile çevre cilt arasındaki seviye farkını elinizle yada cilde paralel tutulan fener ışığı ile kolaylıkla anlayabilirsiniz. Cilt seviyesinde çökmeler yapan akne sonrası izler "atrofik akne skarları" olarak tanımlanır. Atrofik akne izleri klinik özelliklerine ve görünümlerine göre alt guruplara ayrılmaktadır. 

Yüzeysel akne sonrası lekeler

Bu izler cilt seviyesinde yada hafif atrofi göstermektedir. Kırmızı(eritemli) ve kahverengi(hiperpigmente) renkte olabilirler. Daha çok akne alanında lekeler şeklinde görünürler.

Yüzeysel akne lekeleri bazende hipopigmente yani beyaz lekeler şeklinde ortaya çıkabilmektedir. 

Derin akne izleri

Bu grup akne skarları ciltte belirgin çökme, atrofi göstermektedir. Klinik görümlerine göre alt gruplara ayrılmakta ve tanımlanmaktadır.

• Icepick(buz kıracağı) akne skarları; cilt yüzeyine iğne ile batırılmış yada buz yüzeyinde buz kıracağı ile oluşturulmuş delikler gibi atrofik izler bulunmaktadır. Sıklıkla genişlemiş cilt gözenekleri görünümü ile karışmaktadır. Ancak dikkatli bakıldığında icepickler daha derin atrofiler göstermektedir. 

• Boxcar akne skarları; çok tipik atrofik akne skarlarıdır ve yük vagonuna benzerler.

• Rolling yada valley akne skarları: çok tipik atrofik akne skarlarıdır. Vadi şeklinde yada çamurda bir bilyenin yuvarlandığında bıraktığı izlere benzerler. 

Hipertrofik yani cilt seviyesinde kabarmalar yaparak kendini gösteren akne izleri

Akne skar yüzeyi ile çevre cilt arasındaki seviye farkını elinizle yada cilde paralel tutulan fener ışığı ile kolaylıkla anlayabilirsiniz. Cilt seviyesinde kabarmalar yapan akne sonrası izler "hipertrofik akne skarları" olarak tanımlanır. Hipertrofik akne izleri klinik özelliklerine ve görünümlerine göre alt guruplara ayrılmaktadır. 

• Papüler hipertrofik akne skarları; sıklıkla omuzlar, sırt ve kolların üst kısmında görülmektedir. Cilt renginde yada hafif hipopigmente küçük kabarmalar şeklinde tanımlanmaktadır. 

• Hipertrofik ve keloidal akne skarları

• Sinüs traktları(tünelleri); derin boxcar yada rolling skarları birbirine bağlayan cilt altı tüneller gibi yapılar bulunmaktadır.  

Sıklıkla akne ile birlikte yüzde genişlemiş gözenekler görülmektedir. Bunlar akne sonrası skarları değildir. Ciltte normalde fizyolojik olarak bulunan yağ, ter ve kıl yapılarının cilt yüzeyine açıldıkları kanalları temsil etmektedir. Ancak hastaları estetik olarak rahatsız etmektedir. İcepick skarlara çok benzerler. 

Klinik olarak akne skarlarının tanımları yapıldıktan sonra yüzde skarların genel değerlendirmesi ve klinik şiddet skorlaması yapılabilir. Aknede skar skorlama aşağıdaki tabloya göre yapılmaktadır. 

Aknede skar tipleri ve uygulanan doğru tedavi seçenekleri aşağıda özetlenmiştir.  

• Atrofik akne skarları
  • Yüzeysel akne skarları, akne lekeleri; topikal olarak retinoik asit kremlerin kullanımı, kimyasal peeling uygulamaları, dermaroller, nonablatif lazerlerle cilt yenileme, ablatif lazerler ile fraksiyonel cilt yenileme(Erbium ve CO 2 Lazerler) tedavileri kullanılmaktadır.
  • Derin akne skarları:
    • Icepick akne skarları; punch eksizyon, punch eksizyon + deri grefti, punch ile deri yükseltmesi tekniği, spot TCA uygulaması gibi yöntemler uygulanır. Sonrasında fraksiyonel CO2 lazer ile cilt yenileme yöntemi kullanılmaktadır.
    • Boxcar akne skarları;
      • Yüzeyel Boxcar akne skarlarında Fraksiyonel CO 2 lazer ile başarılı sonuçlar alınmaktadır.
      • Derin Boxcar akne skarlarında ilk önce subsiyon + dermasl dolgu yada yağ enjeksiyonları, punch ile deri yükseltme teknikleri uygulanmaktadır. Sonrasında Fraksiyonel CO2 lazer  ile cilt yenileme yöntemi kullanılmaktadır.
    • Rolling akne skarları; bu skarlarda ilk olarak subsizyon, dermal dolgu yada yağ enjeksiyonları uygulanmaktadır. Sonrasında Fraksiyonel CO2 lazer  ile cilt yenileme yöntemi kullanılmaktadır.
• Hipertrofik akne skarları
  • Papüler hipertrofik akne skarları; Fraksiyonel CO2 lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılmaktadır.
  • Hipertrofik akne skarları; 
  • Keloidal akne skarları; Öncelikle; keloid içerisine kortizon, bleomisn, 5-FU yapılmakta. Eritemli kırmızı keloidlerde pulsed dye lazer eklenebilir. Nn YAG lazer ile çalışılabilmektedir.  Sonrasında ablatif CO2 lazer yada radyofrekanslar ile keloidin deriden kabarıklığının ablazyonu yapılarak üzerine Fraksiyonel CO2 lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılmaktadır. Lazer sonrası silikon kompresler ve IL kortizon uygulamaları tekrarlanmaktadır.
  • Sinüs traktları(tünelleri); Öncelikle sinüslerin cerrahi, CO2 lazer yada RF ile eksizyonları yapılır. Sonrasında Fraksiyonel CO2 lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılmaktadır.  
• Yüzde genişlemiş gözeneklerin tedavisi; Kimyasal peeling, Dermapen, iğneli radyofrekans, fraksiyonel CO2 lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılmaktadır.