En önemli yüzeysel venler, Büyük Safen Ven (Great Saphenous Vein - GSV) ve Küçük Safen Ven (Small Saphenous Vein - SSV) olmak üzere iki tanedir.

Büyük Safen Ven (GSV)

GSV, ayak üzerinden başlar ve Safenofemoral Birleşke (SFJ) ile derin venöz sistem olan femoral vene katılır.

Ayak üzerinde bir venöz yay şeklinde başlayan GSV, ayağın iç kısmından yukarı doğru seyreder. Ayak bileğinin iç (medial) malleolünün 1-1,5 cm önünden, tibia kemiğinin iç kısmı boyunca yukarı doğru uzanır. Diz hizasında arkaya döner, femur kemiğinin iç kondilini geçer ve sartorius kasının alt kısmına temas eder. Daha sonra uyluğun ön-iç kısmı boyunca yukarı doğru devam ederken sartorius ve adductor brevis kaslarını çaprazlar. En sonunda Scarpa üçgenine girerek common femoral ven ile birleşir. Bu birleşme noktasına "saphenofemoral junction (SFJ)" denir ve çoban değneğine benzer. SFJ, GSV sisteminde en fazla kan akımı reflüsünün (geri kaçışının) olduğu anatomik alandır.

GSV'nin ortalama çapı 3,5-4,5 mm'dir. Membranöz fasyanın hemen üzerinde yüzeysel bir seyir izler. Seyri sırasında kendisine "posterior arch ven", "anterior süperfisiyal tibial ven" ve "medial süperfisiyal pedal ven" katılır. Posterior arch ven, aynı zamanda Leonardo veni veya güncel adıyla posterior aksesuar safen ven olarak da bilinir.

Diz kapağının altında, GSV'ye derin venöz sistemden "iletişimli perforan venler" katılır. Bunlar Cockett I, Cockett II, Cockett III ve 24 cm perforan venler olarak adlandırılır. Günümüzde bu venlere sırasıyla üst, orta ve alt posterior tibial perforatör venler de denir.

Uylukta derin venöz sistemden iki perforan ven katılır:

• Diz hizasındaki Dodd grubu

• Uyluğun orta kısmındaki Hunterian perforatörler (günümüzde orta uyluk perforatörleri olarak bilinir)

Uyluğun üst üçte birlik kısmında, GSV'ye katılan iki büyük dal bulunur: posteromedial ve anterolateral dallar. Bu venler genellikle fossa ovaliste derin fasyayı delerek GSV'ye katılır. Büyük olmaları nedeniyle sıklıkla GSV ile karıştırılabilirler.

Diğer perforan venler olan posterior tibial, gastroknemius ve soleal venler, önce GSV'ye, oradan da femoral vene katılırlar.

Uyluğun ön ve arka kısımlarında, konumlarına göre adlandırılan aksesuar safen venler yer alır.

Bacaklarda GSV ve SSV dağılım alanı aşağıdaki resimde özetlenmiştir.

Safenofemoral Birleşke (SFJ)

GSV ile femoral venin birleşme noktasıdır ve tam kasık kıvrımında yer alır. İnguinal ligamana kadar üzeri süperfisiyal fasya ile kaplıdır. Bu birleşkede GSV'ye ait terminal kapak görülebilir. Yaklaşık 2 cm altında ise preterminal kapak bulunur. Bu iki kapak arasında, GSV'ye üst ve alt bölgelerden kolateral venler katılır.

• Üst (proksimal) kolateraller: Dışarıdan içeriye doğru sırasıyla süperfisiyal iliak ven, süperfisiyal epigastrik ven ve süperfisiyal pudendal vendir.

• Alt (distal) kolateraller: Dışta anterior aksesuar safen ven (AASV) ve içte posterior aksesuar safen ven (PSSV) bulunur. Bu venler daha geniştir ve terminal kapak seviyesinden GSV'de geri akım olduğunda bu damarlarda da reflü görülebilir.

Ön Aksesuar Safen Ven (AASV)

AASV, GSV'nin üst kısmında yer alan iki venden biridir. Ortalama çapı 2,4-4 mm civarındadır ve farklı anatomik varyasyonları bulunmaktadır.

Küçük Safen Ven (SSV)

SSV, diz kapağı altında yer alan en önemli venlerden biridir. Ayağın yan kısmından dorsal yay olarak başlar ve lateral malleolün arkasından yukarı doğru baldırın orta hattında gastroknemius kaslarının üzerinde seyreder. Diz kapağının arkasındaki popliteal fossada, Safenopopliteal Birleşke (SPJ) ile derin venöz sistem olan popliteal vene katılır. SPJ, SSV sisteminde SFJ'ye göre daha az olsa da en fazla reflü görülen anatomik alandır.

SSV'nin popliteal vene bağlanma noktasında birçok varyasyon bulunur. Bazen popliteal fossanın üzerinde bağlanabilir veya SPJ oluşturmadan yukarıda kalçadaki gluteal vene veya doğrudan GSV'ye katılabilir. %27-33 oranında popliteal fossada doğrudan GSV'ye veya derin venlere dallar verir. %15,3 oranında önce popliteal vene katılır, sonra GSV'ye dallar verir. %9-10 oranında ise GSV veya derin venlere boşalır.

SSV, popliteal fossaya katılmadan önce GSV'ye dallar verir. Bu venlere "İntersafen ven" denir ve bacağın arka-iç yüzünde yer alırlar. Bunlar aynı zamanda "Giacomini veni" olarak da bilinir.

Ayakların Venöz Sistemi

Ayak tabanında yer alan venöz sistem, bir pleksus (ağ) oluşturarak kan akışını destekler.