- Gösterim: 26736
Parmaklarda görülen bu lezyonlar, Miksoid Yalancı Kistler (MPC) olarak tanımlanır. Ayrıca dorsal parmak kistleri, berrak kistler, müköz kistler ve eklem ganglionları gibi isimler de almaktadır. Kadınlarda erkeklerden 2 kat daha sık görülmektedir.
Oluşum Mekanizması
MPC'lerin dejeneratif lezyonlar olduğuna inanılmaktadır. Diğer yaygın görüşler ise travmatik kaynaklı geliştikleri veya sinovyal kistler oldukları yönündedir.
-
Osteoartrit İlişkisi: Parmak kemiklerinin son eklemindeki dejeneratif osteoartritin bu kistlere neden olduğu düşünülmektedir. Manyetik Rezonans (MR) değerlendirmelerinde, bu kistler ile eklem boşluğu arasında %80 oranında ilişki olduğu gösterilmiştir.
-
Mesleki Faktörler: Eklem üzerine tekrarlayan basınç artışlarının, eklem kapsülünde yırtılmalar yoluyla bu kistlere neden olabileceği düşünülmektedir. Mesleki faktörler ortadan kalktığında bu kistler kendiliğinden küçülmekte hatta gerilemektedir.
Klinik Görünüm ve Yerleşim
Miksoid yalancı kistler sıklıkla el parmaklarında proksimal tırnak katlantısında görülmektedir. Başparmaktan çok orta ve işaret parmaklarda daha yaygındır. Sıklıkla tek olmakla birlikte, aynı anda 2-3 tane de görülebilir.
Bu kistlerin tırnakla ilişkisine göre üç farklı klinik formu tanımlanmıştır:
Tip A
-
Kistler proksimal tırnak katlantısı ile eklem arasındaki alanda yerleşmiştir.
-
Sıklıkla orta hat ile kenar arasında yer alır ve nadiren boyutları 1 cm'yi geçer.
-
Genellikle yumuşak, kistik yapılıdırlar ve şikâyete neden olmazlar.
Tip B
-
Kistler proksimal tırnak katlantısındadır.
-
Buradan matriks üzerine basınç etkisi ile tırnak üzerinde uzunlamasına bir oluk (yarık) gelişmesine neden olmaktadır. Bu oluğun yapısı kistin boyutlarına bağlıdır.
-
Kendiliğinden ya da bir enjektör iğnesi ile patlatıldığında içerisinden jelatinöz bir sıvı çıkışı gözlenebilir.
Tip C
-
Kist tırnak plağı altındadır ve fark edilmesi oldukça zordur.
-
Tırnakta ve lunulada renk değişikliğine, tırnakta ayrılmalara ve distrofilere (şekil bozukluklarına) neden olmaktadır. Bu kistlerin enfekte olarak septik artritlere neden olduğunu görülmekte.
Tedavisi
Tedavide aşağıdaki yaklaşımlar izlenebilir:
-
Spontan Gerileme: Kistlerin kendiliğinden gerileyip kaybolduğu bilinmektedir. İleri yaşlarda ve şikayetler yok veya minimal ise agresif yaklaşımlardan kaçınılmalıdır.
-
Basınç Tedavisi: Kist içeriği enjektör iğneleri ile çok sayıda delme işlemi sonrası boşaltılarak kist üzerine uzun süreli basınç uygulanması %70 oranında başarılıdır.
-
Diğer Yöntemler: Kriyoterapi sonrası kompres (basınçlı) pansuman tedavileri etkilidir.
-
Skleroterapi: Kist boşaltıldıktan sonra sklerozan maddenin (örneğin sodyum tetradesil sülfat ya da %3 polidokanol) 1 ay ara ile 2-3 kez uygulanması etkili bulunmuştur.
-
Lazer: lazer yüksek cevap oranları ile kullanılmaktadır.