Clubbing (Çomak Parmak) ve Hipertrofik Osteoartropati

Parmak ve tırnaklarda clubbing (çomak parmak) ya da hipertrofik osteoartropati, birçok sindirim sistemi hastalığında görülmektedir. Bunlar:

• Ülseratif kolit, Crohn hastalığı, polipozis, duodenal ülser, pilorik stenozis, kontrolsüz laksatif kullanımı ve Kwashiorkor ile ilgili ishaller.

Çölyak Hastalığı (Celiac Hastalığı)

Çölyak hastalığında, clubbing dışında demir ve çinko eksikliğine bağlı olarak:

• Koilonişi (kaşık tırnak),

• Kolay kırılan tırnaklar,

• Lökonişi (beyaz lekeler) gelişmektedir.

Peutz-Jeghers Sendromu (PJS)

Peutz-Jeghers sendromunda (PJS), mukokutanöz pigmentasyon ve sindirim sisteminde çok sayıda hamartom (iyi huylu tümör) oluşmaktadır.

• Bu pigmentasyonlar mavi-kahverengi renktedir, doğum sonrasında çıkmaya başlar, yaşla sayıları azalabilir.

• Sıklıkla dudak, el içi, ayak tabanı, göz, burun ve anüs çevresinde ve ağız çevresi ile ellerde parmak kenarlarında görülmektedir.

• Bu pigmentasyon nadiren tırnaklarda bantlar şeklinde melanonişi ile kendisini göstermektedir.

• Maalesef bu sendromda sindirim sistemi kaynaklı maliniteler (kötü huylu tümörler) gelişebilmektedir.

Plummer-Vinson Sendromu

Bu sendromda klasik olarak yutma güçlüğü, demir eksikliği ve yemek borusunda fibröz bantlar ile seyretmektedir. Klinik belirtiler demir eksikliğine ve hipokromik anemiye bağlıdır.

• Bu sendromda anemi kaynaklı koilonişi ve platonişi (düz tırnak) görülmektedir.

• Çabuk kırılan tırnak sıktır.

• Demir eksikliği düzeldiğinde tüm semptomlar gerilemektedir.

İnflamatuar Bağırsak Hastalıkları (İBH)

Ülseratif Kolit

• Tırnak yatağında ağrılı hemorajiler (kanamalar),

• Parmak uçlarında pyoderma gangrenosum'a bağlı olarak ülseratif lezyonlar gelişmektedir.

Crohn Hastalığı

• Tırnak çevresinde püstüllü lezyonlar ve tırnak kayıpları gelişebilmektedir.

• Tırnak katlantısında kapilleroskopi yapıldığında mikrodolaşım düzensizlikleri görülebilmektedir.

• Tırnaklar incelmekte ve koilonişi görülebilmektedir.

• Ülseratif kolit ve Crohn hastalığında parmaklarda hipertrofik osteoartropatiler ve clubbing gelişmektedir.

Cronkhite-Canada Sendromu

İleri yaşlarda görülmekte, ailesel olmayan polipozis, ishal, hipoproteinemi ve kilo kaybı ile seyreder. Deride yaygın hiperpigmentasyonlar ve saç kayıpları olmaktadır. Tırnaklarda bu sendromda:

• Proksimal incelme,

• Yumuşak üçgen tırnak,

• Tırnakta renk değişimi,

• Onikolizis,

• Koilonişi ve onikomadezis (tırnağın dökülmesi) gelişmektedir.

Diğer Gastrointestinal Etkiler

Bağırsak Enfeksiyonları

Basilli dizanteri, amibik dizanteri, tüberkülozis, askarizis ve paraziter hastalıklarda clubbing gelişmektedir.

• Bağırsak paraziter hastalıklarında tırnakta enlemesine çizgilenmeler gelişmektedir.

• Tifoda Beau çizgisi (enlemesine çöküntü) gelişebilmektedir.

Glukagonoma Sendromu

Pankreasta alfa hücrelerinden kaynaklanan tümöre bağlı olarak vücutta dolaşan nekrotik eritematöz alanlar olmaktadır. Tırnaklarda:

• Kronik paronişi,

• Onikolizis (tırnak ayrılması),

• Çabuk kırılan tırnak gelişmektedir.