Kıl Büyüme Döngüsü: Evreleri ve Özellikleri

Kıllar, kendi içlerinde ayrı bir büyüme döngüsü (siklusu) takip eder. Bu döngünün süresi; yaş, beslenme, hormonal durum, mevsim ve psikolojik faktörler gibi birçok etkene bağlıdır. Döngüdeki evrelerin uzunluğu, dermal papilladan salgılanan İnsülin benzeri büyüme faktörü (IGF) ve fibroblast büyüme faktörü-7 (FGF-7) gibi büyüme faktörleri tarafından düzenlenir.

Kıl büyüme döngüsü, başlıca üç ana evreden oluşur:

• Anagen Evre (Büyüme Evresi): Kılın aktif büyüme gösterdiği en uzun evredir. Saçlı derideki kılların %86'sından fazlası bu evrededir ve bu süreç 3-6 yıl sürebilir. Vücudun diğer bölgelerinde bu süreler farklılık gösterir: Örneğin, bacaklarda 19-26 hafta, kollarda 6-12 hafta ve sakalda 4-14 hafta gibi.

• Katagen Evre (Gerileme Evresi): Büyümenin durduğu ve kılın gerilediği bir geçiş evresidir. Kıl follikülünde hem yapısal hem de kimyasal değişiklikler meydana gelir. Dermal papilla yukarı çekilerek bulge seviyesine kadar ulaşır. Bu evreye, travma, kimyasallar veya Adrenokortikotropik hormon (ACTH) gibi endojen hormonlar neden olabilir.

• Telogen Evre (Dinlenme Evresi): Saçlı derideki kılların yaklaşık %10'unun, vücutta ise %40-50'sinin bulunduğu dinlenme evresidir. Bu oran, günde 50-100 saçın dökülmesini açıklar. Telogen evrede kıl üretimi durur. Melanin üretimi de durduğu için, bu evredeki kılın kök kısmı pigmentsiz ve soluk renkte olup "Club" adı verilen bir yapıya sahiptir. Saçlı deride telogen evre 30-90 gün sürer.

Kıl Döngüsünün Diğer Evreleri:

• Ekzogen Evre (Dökülme Evresi): Telogen evresinden çıkan follikül anagen evreye geçerken, eski kılın atıldığı evredir.

• Kenogen Evre: Bazı folliküllerde, telogen evre bitmeden kıl atılır ve bir süre follikül içinde kıl bulunmaz. Bu evre, özellikle androjenetik alopesi gibi durumlarda görülür.