- Gösterim: 9277
Lazer uygulamalarında en kritik unsurlardan biri gözlerin korunmasıdır. Lazer sistemleri, dalga boyu ve çıkış güçlerine göre sınıf 4 (göz ve deri için ciddi tehlike) ile sınıf 1 (normal kullanımda tehlike yok) arasında sınıflandırılmaktadır. Medikal lazerler genellikle sınıf IIIb ve IV olarak değerlendirilir ve bu tür uygulamalarda, ortamda bulunan herkes için ciddi göz koruması gereklidir.
400 nm ile 1400 nm dalga boyundaki lazer ve ışık sistemlerinin gözde oluşturduğu biyolojik hasar, derideki hasardan 100,000 kat daha fazladır. Gözün riskli olmasının bir diğer nedeni, ışığın kornea ve lensten geçerek retinaya odaklanmasıdır. Örneğin, 1 mW/cm² yoğunluğundaki bir ışık retinaya ulaştığında, bu yoğunluk 100 W/cm²'ye kadar çıkabilmektedir. Özellikle yeşil ışık, gözde 100,000 kat daha fazla yoğunlaşarak retinaya ulaşır.
Lazer kaynaklı göz hasarları %71 oranında rapor edilmiştir. Bu vakaların %93'ünde görme değişiklikleri, %72'sinde kalıcı hasarlar ve %21'inde geçici görme fonksiyonu bozuklukları bildirilmiştir. Dalga boylarına göre gözdeki hasar alanları ise şu şekildedir:
- UV-C (100-280 nm): Asıl hasar korneada
- UV-B (280-315 nm): Korneada ve lenste hasar
- UV-A (315-400 nm): Korneada ve lenste hasar
- Görünür ışık (400-780 nm): Retinada hasar
- IR-A (780-1400 nm): Retinada hasar
- IR-B (1400-3000 nm): Korneada hasar
- IR-C (3000 nm - 1 mm): Korneada hasar
IPL, bir lazer sistemi olmamakla birlikte, uygulama alanında bulunan herkesin koruyucu gözlük takması gerekmektedir. Kullanılan lazerin dalga boyuna uygun koruyucu gözlükler tercih edilmelidir. Bu gözlükler, ışık yoğunluğu ve dalga boylarına göre OD (Optical Density) sistemi ile sınıflandırılmış ve etiketlenmiştir. Ancak, bu güvenlik gözlüklerinin veya filtrelerin doğrudan gelen lazer ışınımına karşı ya da yakın mesafede gözleri tam olarak korumadığını unutmamak önemlidir.
OD, ışığın yoğunluğunu ne kadar azalttığını gösteren bir tanım ve sayıdır. Örneğin, OD 1, ışık yoğunluğunu 10 kat azaltırken, OD 2, 100 kat, OD 3, 1000 kat ve OD 4, 10,000 kat azaltma anlamına gelir.
Bu nedenle, gözlük kullanılsa bile, uygulayıcı veya hastanın gözüne lazerin doğrudan gelmemesine dikkat edilmelidir. Gözlük ve filtrelerin mükemmel durumda olması gerekmektedir. Çerçeveler kırık olmamalı ve lensler ayrılmamalıdır. Çerçevenin yan kalkanları isteğe bağlı olarak kullanılmalı ve yerinde olmalıdır. Lenslerde herhangi bir çizik bulunmamalıdır. Lazer uygulayıcısı ve sorumlu doktor, her uygulama öncesinde gözlükleri kontrol etmelidir. Lazer, gözlere yakın bir mesafede kullanıldığında, ıslak pedler (gözlük kullanılsa bile) göz çevresinde yer almalıdır. Gözlük, her tedavi sonrasında temizlenmelidir. Koruyucu gözlükler, polikarbonat, cam veya pico/femto lazerler için özel olarak geliştirilmiş M rated malzemelerden üretilmektedir. Cam gözlükler, yüksek koruma ve iyi bir görüş netliği sunar. Göz içine yerleştirilen özel koruyucu lensler metalik ve opak olmalı, hastanın yaşı ve boyutuna uygun olmalıdır. Bu lenslerin kullanımı öncesinde göz anestezikleri uygulanmaktadır. Lens yerleştirilmeden ve çıkarılmadan önce, göze neosporin içeren göz pomatları sürülmektedir.
Sıkça sorulan bir diğer soru ise, lazer veya IPL işlemi bir video monitörü aracılığıyla görüntüleniyorsa, görüntüyü izleyen kişinin riski olup olmadığıdır. Bu durumda herhangi bir risk yoktur; risk yalnızca monitör dışında bulunmaktadır.