- Gösterim: 11477
Layşmanya Hastalığına Neden Olan Protozoonlara Karşı Tedaviler
Sistemik Tedaviler
5 değerli antimon bileşikleri protozoonlara karşı kullanılmaktadır. Bunlar, dışındaki tüm protozoonlara karşı ilk seçenektir. Bu bileşikler, deri layşmanyazisinde hastalıklı alan içerisine iğne şeklinde uygulanmaktadır. İki adet antimon bileşiği kullanılmaktadır. Bunlar deride hastalık alanına ye olacak şekilde haftada kez, ortalama uygulama yapılır.
-
'lik ampullerde olup içerir. Bu da 'a eşdeğerdir.
-
()
-
()
Bunlar sistemik olarak da kullanılmaktadır.
Layşmanyada sistemik tedavi kullanma kararı aşağıdaki durumlarda verilmektedir:
-
Mukozal ve yarı mukozal tutulumu olan tüm olgular.
-
Lokalizasyon itibarıyla iyileştiğinde fonksiyon bozukluğuna yol açma riskine sahip lezyonu olan olgular (Örneğin eklem bölgelerine veya göz kapağı gibi alanlara yerleşmiş olanlar).
-
Burun ve kulak sayvanı gibi altında kıkırdaklı dokunun bulunduğu deri bölgelerinde gelişmiş ülsere ve enflamatuvar lezyonlu olgular.
-
Yukarıda belirtilen bölgeler dışında yerleşmiş, çapı 'nin üzerinde olan enflamatuvar ve/veya ülsere lezyonlu olgular.
-
Rezidivan (nüks eden) ya da kronik (süresi yıldan uzun) formda lezyonu bulunan olgular.
-
Yara iyileşmesini geciktiren kronik ( gibi) veya immün yetmezlikle seyreden hastalığı olan ya da immün süpresif tedavi alan olgular.
-
Multiple lezyonlu (Ondan fazla) olgular.
Beş değerlikli antimon (), (tek dozda uygulanır) gün süreyle parenteral olarak uygulanır.
-
() ticari preparatının 'sinde 'a eşdeğer bulunurken, () ticari preparatının 'sinde 'a eşdeğer bulunmaktadır.
-
(kas içine) derin enjeksiyon şeklinde, veya (damar içine) uygulanabilir.
-
uygulama dakika içerisinde yavaş infüzyon şeklinde olmalıdır.
Birinci kür tedaviden sonra ay ara verilir ve lezyon bu süre sonunda tekrar değerlendirilir; gerekirse ikinci kür tedavi uygulanabilir.
Antimon bileşikleri dışında amfoterisin ve pentamidin de sistemik kullanılmaktadır; ancak bunların yan etkileri daha fazladır. Ketakonazol, rifampisin, itrakonazol, allopürinol de kullanılmıştır.
Günümüzde yıldızı parlayan ilaç miltefosin'dir (). Dört hafta süreyle dozunda kullanılmış ve en az kadar etkili bulunmuştur.
Lokal Tedavi
-
Kriyoterapi
-
İntralezyonal Antimon Bileşikleri: İnsülin enjektörü veya tüberkülin enjektörü ile uygulanır. İlaç doğrudan enjektöre çekilir. İlaç, lezyonun içine intradermal (deri içi) olarak, lezyon tamamen beyazlaşana kadar enjekte edilir. Subkutan dokuya veya damar içerisine kaçırmadan uygulanmalıdır. Kullanılacak optimal doz, lezyonun tamamını beyazlatan dozdur. Büyük lezyonlarda, lezyonun tamamını beyazlatabilmek için birden fazla noktadan enjeksiyon yapılması gerekebilir. Lezyon ülsere ise, ilacın dışarı kaçmasını önlemek için enjeksiyon ülser kenarına, ülsere paralel olarak uygulanır. Haftada veya kez olmak üzere toplam doz enjeksiyon genellikle yeterlidir. Bu tedavinin tamamlanmasından ay sonra yapılan kontrollerde lezyonda tam iyileşme sağlanamamış ise ikinci kür tedavi uygulanabilir. Tedavisi tamamlanan olguların, relapslar (nüksler) açısından üç ayda bir, bir yıl süreyle kontrol edilmesi uygundur.
-
Hipertermi
-
Cerrahi Eksizyon
-
Elektrokoter
-
Lazer
-
Topikal , derişik sodyum klorür enjeksiyonu...
Aşılama
Aşı geliştirme çalışmalarında umut verici sonuçlar alınmış olmakla birlikte, geliştirilen aşıların koruyucu etkinlikleri tam olarak bilinmemektedir.