- Gösterim: 7371
Liken planus, patogenezi tam olarak anlaşılamamış idiyopatik bir hastalıktır; ancak T hücresi aracılı bir otoimmün hastalığı temsil ettiği düşünülmektedir.
Yaygın teoriye göre; virüs, ilaç veya kontakt alerjen gibi ekzojen bir ajana maruz kalmak, epidermal öz antijenleri değiştirerek sitotoksik T hücrelerinin aktivasyonuna yol açar. Değişen öz antijenler, bazal keratinositlerdeki normal öz antijenlerle çapraz reaksiyona girerek T hücresi hedeflemesine ve apoptoza (programlı hücre ölümüne) neden olur.
İlişkili Etkenler
Liken planus gelişimiyle çeşitli etkenler ilişkilendirilmiştir; özellikle virüslerle, bu virüsler arasında da Hepatit C Virüsü (HCV) ile olan ilişki vurgulanmıştır. Liken planuslu hastaların HCV testinin pozitif çıkma olasılığı genel popülasyona göre 5 kat daha fazladır. Ayrıca, HCV seropozitifliği olanların liken planus geliştirme olasılığı 2,5 ila 4,5 kat daha yüksektir.
Son zamanlarda liken planus, COVID-19 virüsü ve aşısıyla da ilişkilendirilmiştir.
Kontakt Alerjenler ve İlaçlar
Oral liken planus, diş restorasyonlarında bulunan cıva, bakır ve altın gibi çeşitli metallere karşı temas alerjileriyle ilişkilidir. Hassaslaştırıcı metalin çıkarılmasının, liken planus lezyonlarının gerilemesine yol açtığı bildirilmiştir.
Çok sayıda ilaç liken planus ile ilişkilidir; ancak ilaca tekrar maruz kaldıktan sonra lezyonların tekrarlaması nadirdir. Daha sık ilişkilendirilen ilaçlar arasında şunlar bulunur: antimalaryaller, anjiyotensin dönüştürücü enzim inhibitörleri, tiyazid diüretikler, nonsteroid antiinflamatuar ilaçlar (NSAİİ), kinidin, beta blokerler, tümör nekroz faktörü- inhibitörleri ve altın.




