- Gösterim: 24335
Liken planus (LP), nedeni bilinmeyen ve otoimmün bir mekanizma ile gelişen, kronik bir hastalıktır. Bu hastalık, deri, tırnak, saçlı deri ve ağız içi gibi mukozaları etkileyebilir. Ağız içi tutulumu, hastaların %60-70'inde görülmektedir. Bazen, deri belirtileri olmaksızın, yalnızca ağız içi mukozasında %20-30 oranında tutulumlar da gözlemlenebilir. Ayrıca, genital bölgede de mukozal tutulumlar meydana gelebilir.
Liken planus, ağız içinde genellikle yanak, dil ve diş etlerinde yerleşir. Çoğu zaman hastaya rahatsızlık vermeyen beyaz-pembe plaklar şeklinde ortaya çıkar. Ancak nadiren, eroziv formda ağrılı ülserasyon plakları da görülebilir. Bu durumlar, yanma, ağrı ve yutma güçlüğü gibi belirtilere yol açabilir.
Tedavi, hastanın şikayetlerini azaltmaya yönelik olup genellikle etkisiz kalmaktadır. Ağız içinde topikal anestezikler, kortizonlu ilaçlar ve retinoidler kullanılmakta; ağır klinik durumlarda ise sistemik kortizon ve retinoid tedavileri uygulanmaktadır. Geçmişte dar bant UVB 311 nm kullanılmıştır, ancak bu tedavinin ağız içinde kullanımı oldukça sınırlıdır. 308 nm Excimer lazer ve ışık sistemleri, uygun dalga boyu ve ergonomik uygulama aparatları sayesinde daha etkili ve hasta konforunu artıracak şekilde kullanılmaktadır.
Seanslara haftada bir kez 100 mJ/cm² ile başlanmaktadır. İlerleyen seanslarda, klinik yanıt ve hasta konforuna bağlı olarak doz 50 mJ/cm² artırılmaktadır. Ancak, 400 mJ/cm²'nin üzerine çıkılmamaktadır. Uygulama sonrasında ağız içinde yanma hissi nadiren de olsa, 24 saat içinde kaybolan bir ağrıya neden olabilmektedir.