Çocuklarda Saç Dökülmesi

Terleme vücut ısı düzenlemesinin fizyolojik parçası. Aşırı terleme (hiperhidroz) tüm vücutta ya da bölgesel normalden fazla aşırı terlemeyi tanımlar. Toplumda görülme oranları % 17.9'dur (her 5 kişiden birisi), ve bu şikayetler ile sağlık kuruluşlarına başvuranların oranı ise % 10.2'dir. Yapılan çalışmalarda hiperhidrozisin 18 yaş altında % 1.6 ve çocukluk döneminde % 0.6 gibi oranlarda görülme sıklığından bahsedilmektedir. Hiperhidrozun el, ayak, koltuk altı, genital alan ve başa yerleşen lokal formu olabildiği gibi tüm vücutta görülen genel formu da görülebilmektedir. Hiperhidrozların sistemik bir nedene bağlı olmadan ortaya çıkan primer formu ve başka bir nedene bağlı olarak gelişebilen ikincil, sekonder formu bulunmaktadır. Primer formun otosomal dominant ve genetik geçişli olduğunu biliyoruz (incomplete penetrance özelliği ile). Bu nedenle lokal hiperhidroziste %65-31.5 oranlarında ailesel yatkınlık gözlenmekte. Primer hiperhidrozis çocuklarda sıklıkla el-ayak ve koltuk altında görülürken sekonder lokal hiperhidrozis yüz ve saçlı deride görülmektedir. 

Çocuklarda psikolojik ve motor gelişim devam ettiği için bu dönemde hiperhidroz daha ciddi problemlere neden olabilmektedir. Çocukluk döneminde kalem tutamama ve kağıtların ıslanması akademik başarıyı etkilemekte, hatta ıslak eller oyuncak oynama, bisiklet sürme, bilgisayar ve oyun konsol kullanımını engellemektedir. Bunlar çocukta sosyal ve kişisel uyum streslerine neden olmaktadır. Çocukluk dönemi hiperhidroz nedenleri, tanımı, ve klinik formları erişkinlerdeki özellikleri göstermektedir ve diğer bölümlerde anlatılmıştır. 

Hiperhidroziste çocukluk döneminde tedavi seçimi ve algoritması erişkinlerden farklılıklar göstermektedir. Tedavi hiperhidrozisin yerleşim yerine ve şiddetine göre seçilmektedir. Bunun dışında hastanın yaşı, daha önceki tedavilerin sonuçları ve tedavi maliyeti de göz önüne alınmalıdır. Çocukluk döneminde topikal tedaviler, iyontoforez, botulinum toksin uygulaması, ve sistemik tedaviler, özellikle antikolinerjikler, tercih edilmektedir. Mikrodalga tedavileri erişkinlerde kullanılmakta birlikte çocuklarda kullanımı henüz çok aydınlatılamamıştır. Cerrahi tedavilerden sempatektomi çocuklarda erişkinlerden daha başarılı bulunmuştur. 

Topikal tedavi;  çocuklarda ilk tercih olmalıdır. Aluminyum ve zirkonyum tuzları en sık tercih edilenlerdir. Kullanımları erişkilerde olduğu gibi akşamları kuru cilde 6-8 saat süre kalacak şekilde uygulanmalı ve sabahları yıkanmalıdır. Uygulama alanında tahriş ve reaksiyonlar yapabilmektedir. Bu nedenle aluminyum zirkonyum triklorhidroksi kullanılmaktadır. Bu diğerlerine göre deride daha az tahriş yapmaktadır. 

Antikolinerjikler ile kombine formlar olmakla birlikte bunların çocuklarda kullanımına dikkat edilmelidir. Alüminyum tuzlarının kullanımı ile Alzheimer hastalığı ve meme kanseri arasında ilişki ileri sürülmekle birlikte yapılan çalışmalarda bu ilişkinin olmadığı saptanmıştır.

Aluminyum klorid hekzahidrat %20 -25 alkol içerisinde preparatlar koltuk altı hiperhidroziste kullanılmaktadır. Her gece 1 hafta kullanımı sonrası gün aşırı ya da haftada 1-2 kez uygulanmaktadır. Lokal irritasyon gelişiminde 1% hidrokortizon kremler kısa süreli kullanılabilmektedir. Bu yan etkilerin azaltılması için alkol yerine %15 alüminyum klorid gel içerisinde ve %2 salisilik asit ile karıştırılarak hazırlanan formlar kullanılabilmektedir. Bunların emilimi daha iyidir ve yan etkiler alkol içermediği için daha azdır. Bunların uygulanması sonrası yanma ve kaşıntı sık ifade edilen yan etkilerdir.

İyontoforez; çocuklarda iyi bir seçenek olarak görülmektedir. Özellikle ev üniteleri daha uygundur. Ancak iyontoforez çocuklarda tolere edilemeyebilir. Yanma ve batma hissi çocukların bu tedaviye olan uyumlarını azaltabilmektedir. Çocuklarda diş telleri konusunda bu tedavide dikkatli olunmalıdır.

Botulinum toksinin; çocuklarda hiperhidroziste kullanımı için henüz FDA onayı bulunmamaktadır. Serebral palsyli çocuklarda botulinum toksin kullanımından saatler ve haftalar içerisinde gelişebilen genel kas zayıflığı ve solunum sıkıntıları bildirilmiştir. Bu nedenle dikkatli olunmalıdır.

Sistemik hiperhidroz tedavisi, özellikle yüz ve baş hiperhidrozisinde, ilk tercih olarak erişkinlerde kullanılmaktadır. Bu amaçla kullanılan antikolinerjikler çocuklarda ameliyat öncesi tükürük salgısının azaltılması için, aşırı tükürük salgısı gelişen nörolojik hastalıkların tedavisinde ve idrar problemlerinde kullanılmaktadır. Ancak antikolinerjikler sadece terlemeyi baskılamaz. Diğer sistemik etkileri ile ağız kuruluğu, bulanık görme, idrar yapamama, çarpıntı ve kabızlık yapabilmektedir. Bu nedenle çocuklarda kullanımı sınırlıdır.

FDA çocuklarda glikopirolat ve oxybutynin kullanımını onaylamıştır. Çocuklarda glikopirolat günlük 1 mg dozlarda başlanmakta ve klinik cevaba ve yan etkilere göre doz 2 mg günlük verilmektedir. Glikopirolat 40–100 mikrog/kg  dozlarda çocuklarda günde 4 eşit dozlarda verilmektedir. Oxybutynin 5 yaş altında 0.1 mg/kg/doz günde 3 kez, 5 yaş üzerinde ise 5 mg günde 3 kez verilmektedir.

Çocuklarda hiperhidroziste kullanılan diğer seçenekler kalsiyum kanal blokerleri ve clonidin gibi alfa adrenoreseptör antagonistleridir. Benzodiazepinlerde tercih edilebilmektedir.


yol tarifi

dermatoloji randevu
dermatoloji doktor cevapliyor

Adres: Esentepe Mah. Cevizli D 100 Güney Yanyol Lapishan 25/2 Soğanlık, Kartal / İSTANBUL
GSM: 0532 624 21 27
Bu sitedeki bilgiler doktor ya da eczacıya danışmanın yerine geçmez. Sitedeki bilgi, yorum ve görüntüler kişileri bilgilendirme amaçlı olup, tanı ve tedaviye yönlendirme amaçlı değildir.



© 2020 Hakan Buzoğlu. All Rights Reserved.
ByFlash Web Agency