Deride iltihaplanma ile sonuçlanan tüm hastalıkların iyileşme aşamasında, etkilenen alanda pigmentasyon düzensizlikleri gelişebilir. Bu durum, deri renginde artışla (hiperpigmentasyon) veya deri renginde azalmayla (hipopigmentasyon) sonuçlanabilir.

Bu tür düzensizlikler, özellikle cilt tonu koyu olan kişilerde daha sık görülür ve kadın ile erkeklerde eşit oranlardadır.

Post-inflamatuar Hiperpigmentasyon (PIH)

Post-inflamatuar hiperpigmentasyon (PIH), açık kahverengiden bronza ve hatta maviye kadar değişebilen lekeler şeklinde ortaya çıkar.

PIH oluşumu şu mekanizmalardan kaynaklanabilir:

• İnflamasyon sonrası melanosit aktivitesinin artmasıyla melanin üretiminin çoğalması.

• Melanosit hasarı sonucunda melanozomların daha derindeki dermise geçmesi ve orada birikmesi.

İnflamasyonun deri katmanındaki yerine bağlı olarak epidermal, dermal veya karışık tip olarak sınıflandırılır. Pigment epidermiste ise açık kahverengiden siyaha, dermiste ise koyu gri-mavimsi renkte görülür.

Lekelerin boyutu, altta yatan iltihabi nedene göre değişebilir. Estetik rahatsızlık dışında kişiye fiziksel olarak bir rahatsızlık vermezler.

PIH ön tanısı konulduğunda, pigmentasyonun derinliği Wood ışığı veya özel UV kameraları ile yapılan analizlerle belirlenebilir.

PIH'ye Neden Olan Durumlar ve Hastalıklar:

• Epilasyon yöntemleri

• Akne vulgaris

• Atopik dermatit

• Diskoid lupus eritematozus

• Eritema diskromikum perstans

• Sabit ilaç döküntüleri

• Nedeni bilinmeyen döküntülü pigmentasyon

• İmpetigo gibi deri enfeksiyonları

• Böcek ısırıkları

• Tüm egzama türleri

• Liken planus

• Morfea

• Işık reaksiyonları

• Sedef hastalığı

• Travmalar (yanık, donma, sürtünme, ameliyat vb.)

• Viral döküntülü hastalıklar

• Dermabrazyon, lazer, kimyasal peeling gibi uygulamalar sonrası

Güneş ışınları, furokumarinler gibi kimyasallar ile tetrasiklin ve klorpromazin gibi bazı ilaçlar PIH şiddetini artırabilir.

PIH Tedavisi:

PIH tedavisinde ilk yaklaşım, buna neden olan birincil deri hastalığının tedavi edilmesidir. Uygulanan yöntem ne olursa olsun, mutlaka güneşten korunma sağlanmalıdır.

• Topikal İlaçlar: Azelaik asit, arbutin, C vitamini ve retinoidler sıklıkla kullanılır.

• Kimyasal Peelingler: Uygulanabilir.

• Lazer Tedavileri: Tedavide altın standart olarak kabul edilir. Bu amaçla Q-switched lazerler (Nd:YAG, KTP ve Alexandrite lazerler) ile Fraksiyonel CO2 lazer kullanılmaktadır.

Post-inflamatuar Hipopigmentasyon

Post-inflamatuar hipopigmentasyon ise renkte hafif açılmadan, vitiligodaki kadar tam beyazlaşmaya kadar değişebilir.

Hipopigmentasyon oluşumu şu nedenlerden kaynaklanır:

• İnflamasyon sonrası melanositlerde melanin üretiminin veya melanosit aktivitesinin azalması.

• Melanozomların deride dağılımında yetersizlik ve düzensizlik.

Hipopigmentasyon ön tanısı konulduktan sonra, kesin tanı ve vitiligodan ayırıcı tanı için Wood ışığı veya özel UV kameraları ile fotoğraf çekimleri yapılır.

Hipopigmentasyon tedavisinde Excimer lazer ve Excilte 308 nm sistemleri kullanılmaktadır.