Eritema İnfeksiyozum, diğer adıyla Beşinci Hastalık, genellikle çocukluk dönemi döküntülü hastalıkları arasında yer alan, Parvovirüs B19 adlı virüsün neden olduğu, bulaşıcı ve viral bir hastalıktır. Virüs sadece insanlarda hastalık yapar.

Bulaşma Yolları ve Salgınlar

Hastalık; öksürük, hapşırıkla, havadan solunumla damlacık enfeksiyonu yoluyla bulaşır. Genellikle çocuklarda görülür ve hastalarla temas sonucu yayıldığı için okul, kreş, yuva gibi toplu yaşam alanlarında salgınlar yapabilir.

Klinik Seyir ve Belirtiler

Virüs bulaştıktan $\text{4}–\text{14}$ gün sonra kuluçka süreci tamamlanır ve şikayetler üç aşamada ortaya çıkar:

1. Başlangıç (Pre-erüptif) Dönem

Bu dönemde görülen en sık şikayetler; hafif ateş, baş ağrısı ve burun akıntısıdır. Üst solunum yolu enfeksiyonu ya da grip belirtileri ile başladığı için, bu dönemdeki şikayetler birçok hastalıkla karışabilir.

Viremi Tablosu: Bu dönemdeki en önemli özellik, kemik iliğinin baskılanması ve eritrosit (kırmızı kan hücreleri) yapan kemik iliği hücrelerinin yıkılmasıdır. Bu durum, kansızlık gelişimine neden olabilmektedir.

2. Döküntü (Erüptif) Dönem

Bu şikayetleri takiben birkaç gün sonra yüzde, yanaklarda sanki tokat atılmış gibi ödemli kızarıklık ile başlar. Bu görünüm hastalığın en karakteristik özelliğidir. Birkaç gün içinde kızarıklık gövde, kol ve bacaklara yayılır. Döküntülerde kızarıklıklarla birlikte kaşıntı da olabilir. Bu döküntü $\text{1}–\text{4}$ günde kaybolur ve genellikle $\text{7}–\text{10}$ gün içinde kendiliğinden geçer.

3. Erişkinlerde Seyir Farklılığı

Hastalık büyüklerde döküntü ile seyretmez. Onun yerine ateş, $\text{LAP}$ (lenfadenopati), eklem ağrıları ve eklem şişlikleri görülür. Eklem problemleri daha çok küçük eklemleri (eller, ayaklar ve parmaklar gibi) etkilemektedir.

Prognoz ve Risk Grupları

Sağlıklı kişilerde $\text{KKKA}$ genellikle kendiliğinden iyileşir.

Ancak, aşağıdaki gruplarda hastalık ağır seyreder ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir:

• Hamileler

• İmmün sistemi zayıflamış kişiler

• Kansızlık hastaları

• Kan hastalığı olanlar

Tanı

Beşinci hastalığın tanısı çoğunlukla hastanın şikayetleri ve karakteristik klinik görünümü (özellikle tokat atılmış yüz görünümü) ile konur.

Kesin teşhis için laboratuvar testleri istenebilir:

• Parvovirüs B19 $\text{IgG}$ ve $\text{IgM}$ seroloji testleri.

• Parvovirüs B19 $\text{DNA}$ $\text{PCR}$ tahlilleri.

Tedavi Yaklaşımı

Beşinci hastalık için spesifik bir antiviral ilaçla tedavisi yoktur. Tedavi, vücudun virüsle savaşma sürecini desteklemeye odaklanır:

• Destekleyici Tedavi: Hastanın istirahat etmesi ve genel destek tedavisi uygulanması esastır.

• Semptomatik İlaçlar:

  • Ateş düşürücüler önerilir.

  • Eklem ağrıları için ağrı kesiciler kullanılır.

  • Döküntüler kaşıntılı ise tedaviye kaşıntı önleyici ilaçlar eklenebilir.

Risk Gruplarında Tedavi

Sağlıklı kişilerde kendiliğinden iyileşse de, aşağıdaki gruplarda hastalık çok daha ağır seyreder ve özel müdahale gerektirir:

• Kronik Kansızlığı Olanlar ve Kan Hastaları: Bu kişilerde hastalık sırasında şiddetli ve derin kansızlık gelişebilir. Bu durum, hastaneye yatırılmayı ve kan nakli gerektirebilir.

• İmmün Sistemi Baskılanmış Hastalar: Beşinci hastalık çok ağır seyreder. Bu hastaların hastaneye yatırılması ve immün globülin verilerek desteklenmesi gerekebilir.

• Hamileler: Gebelerde Beşinci hastalık, nadir görülse de, bebekte ani kansızlığa ve düşüğe yol açabilir. Bu durumun sonuçları tehlikelidir.

Korunma

Beşinci hastalık, hasta kişilerin öksürük ve aksırıkları ile havadan (damlacık yoluyla) bulaşır. Hastanın döküntüleri ortaya çıkmadan çok önce hastalığı bulaştırmaya başlaması, korunmayı güçleştirir.

• Koruyucu Önlemler: Hijyen ve sanitasyon kurallarına dikkat etmek, bulaşmayı en aza indirmek için yapılabilecek en önemli adımdır.