Akne, derinin renginde ve/veya yapısında kalıcı değişimlere neden olmaktadır. Akne izlerini buna göre sınıflandırmaktayız. Sınıflandırma, seçilecek tedavinin belirlenmesi ve tedavinin takibi açısından son derece önemlidir.

Değerlendirme Kriterleri

Akne izlerini değerlendirirken, klinik olarak inflamasyon (iltihap) evresinin mutlaka geçmiş olması yani aknenin bu alanda tamamen iyileşmesi gerekmektedir. Aktif klinik döneminde izler daha kırmızı, şiş ve problemli görünebilmektedir.

Akne izlerinin sınıflandırılmasında, izlerin çevrelerindeki normal deri ile yaptığı kontrasta göre $\text{2}$ kritere bakıyoruz:

1. Renk Değişiklikleri (Pigmenter Skarlar): (Derinin renginde oluşan kalıcı değişiklikler)

2. Yapı Değişiklikleri (Atrofik/Hipertrofik Skarlar): (Derinin yüzey yapısında oluşan kalıcı değişiklikler)

Derinin Normal Renginde Değişim Gösterenler (Pigmente Skarlar) 

Akne izleri, normal çevre dokularla karşılaştırıldığında farklı renklerde olabilir:

1. Kırmızı Renk (Eritem): İzler, normal çevre dokulara göre daha kırmızı renkte görünebilir. Bu durum, akneden kalan inflamasyonun devam ettiğini veya kalıcı olarak genişlemiş damarların varlığını gösterir. Kırmızılık, damarsal yapıların yoğunluğuna göre açık kırmızıdan koyu kırmızıya değişir ve zamanla azalmakta hatta kaybolmaktadır.

2. Koyu Renk (Hiperpigmentasyon): İzler, normal çevre dokulara göre daha koyu olabilir. Bu koyuluk, izlerin olduğu alanda melanin ya da hemosiderin birikimine bağlıdır ve koyu tenlilerde daha sık gözlenmektedir.

3. Açık Renk (Hipopigmentasyon): İzler, normal çevre dokulara göre daha açık renkte olabilir.

4. Normal Renk: Akne izleri, normal çevre dokularla aynı renkte de olabilir.

Derinin Yapısındaki Değişim Gösterenler (Yapısal Skarlar)

Atrofik (Deri seviyesinden çökük) Akne İzleri

Atrofi, hastalığın klinik şiddetine göre yüzeyel ya da derin olmaktadır.

• Yüzeysel Atrofik İzler: Akne sırasında derinin sadece üst tabakaları etkilenirse kalır. Bu izler hafif kırmızı, deriden çok az çökük olup bazen kahverengi olabilir ve daha çok lekeler şeklinde görülür. Tedavisinde retinoik asitler, kimyasal peelingler, Dermaroller, non-ablatif lazerler, ablatif lazerler (Erbium ve CO2​ Lazerler), Lazer peelingler, Karbon Lazer peelingler ve Fraksiyonel CO2​ lazer kullanılmaktadır.

• Derin Atrofik İzler: Derinin derin tabakaları etkilendiğinde oluşur. Başlangıçta ödem ve kırmızılık nedeniyle az belirgin iken, bunlar kaybolduğunda daha belirgin hâle gelir. Bu izlerde yüzeyel izlere göre daha derin ve kombine işlemler yapılmaktadır. Derin akne izleri şekillerine göre üçe ayrılır:

• • Icepick Skarlar (Buz Kıracağı): Buz kıracağı ile delinmiş gibi gözüken, dar ($\text{1}$ - $\text{2 mm}$ çaptan dar), keskin sınırlı izlerdir. İz derinliği yağ dokusuna kadar inebilir. Klasik skar tedavileri başarılı değildir. Bunlarda ilk olarak punch eksizyon, punch yükseltme tekniği veya $\text{TCA}$ uygulaması gibi yöntemler uygulanır; sonrasında Fraksiyonel CO2​ lazer ve $\text{Erbium}$ Lazer ile cilt yenileme yöntemleri kullanılır.

• • Boxcar Skarlar (Yük Vagonu): Krater şeklinde, yuvarlak veya oval, kenarları keskin ve dikey çöküntü yapmış izlerdir. Derindeki bölümü Icepick skar gibi sivri değildir. Yüzeyel formları ($\text{0.1}$ - $\text{0.5 mm}$ derinlik) lazer cilt yenileme ile iyi sonuç verirken; derin formları ($\text{0.5 mm}$'den derin) için ilk önce subsizyon, punch deri yükseltme teknikleri ve sonrasında lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılır.

• • Rolling Skarlar (Dalgalı/Vadi): Deriden çökme yapıda olup kenarları Boxcar kadar keskin değildir; daha çok dalgalı bir görünüme neden olur. Derinliği $\text{4}$ - $\text{5 mm}$'den fazladır. Skar zemininden derine uzanan fibröz bantlar deriyi aşağı çekerek bu dalgalı görünümü oluşturur. Bu skarlarda ilk olarak subsizyon, kalıcı dolgu uygulamaları ve sonrasında lazer cilt yenileme yöntemleri kullanılmaktadır.

Hipertrofik (Kabarmış) Akne İzleri

• Hipertrofik Skarlar: Akne izleri çevre dokulardan daha kabarık görünür, ancak doku büyümesi iz sınırları içerisindedir ve çevre dokulara taşmamıştır. Tedavilerde İntralezyonel ($\text{IL}$) kortizon, Fraksiyonel CO2​ lazer + $\text{Nd:YAG}$ lazer kullanılır.

• Keloidal Akne Skarları: Deriden kabarık ve mantara benzer şekilde yara sınırlarına taşan akne skarlarıdır. Sıklıkla çene köşesi, ense, omuz ve göğüs ön kısmı gibi bölgelerde görülür. Tedavilerde $\text{IL}$ kortizon, bleomisin, $\text{5-FU}$ ve Fraksiyonel CO2​ lazer + $\text{Nd:YAG}$ lazer kullanılmaktadır.

• Distrofik Skarlar: Nodüler akneler sonrasında kalan sert bantlar, doku köprüleri, deri altı kanallar ve deriye açılan deliklerdir. Zaman zaman küçük iltihaplanmalar ve akıntılar yapabilir.

Perifolliküler Elastolizis

Akne sonrasında yuvarlak, küçük, beyaz lekeler şeklinde görülür. Diğer skarlardan farklı olarak yumuşaktır. Epidermidis stafilokoklarının salgıladığı elastazdan kaynaklanmaktadır.