Atopik dermatitin (Egzama) ($\text{AD}$) başlıca belirtileri olan egzama lezyonları, akut, subakut veya kronik belirtiler verir (akut dönemde daha sulantılı egzamalar, kronik egzamalar daha kuru lezyonlar şeklindedir). Lezyonlar, yaş ile ilişkili olarak vücutta farklı dağılım gösterir.

Belirtilerin Vücutta Yerleşim Yerleri:

• Bebeklerde ($3\text{ ay-}2\text{ yaş}$ - infantil dönem): Atopik dermatit yaşamın herhangi bir döneminde ortaya çıkabilir, ancak vakaların çoğu çocukluk çağında başlar. Etkilenen bireylerin $\text{yüzde }45$'inde $\text{AD}$'nin yaşamın ilk $6$ ayında geliştiği ve $\text{yüzde }80$ ila $\text{yüzde }90$'ının $5$ yaşına kadar $\text{AD}$ geliştireceği tahmin edilmektedir. Hastalık, klinik olarak kalıcı veya nükseden (tekrarlayan) ve düzelen örüntülerle kroniktir. Önceki çalışmalarda vakaların $\text{yüzde }80$'inin $8$ yaşından sonra devam etmediği ileri sürülmüş ancak $\text{AD}$'nin değişken fenotipik belirtilerle karakterize, yaşam boyu süren bir durum olduğu vurgulamaktadır. $\text{AD}$'nin klinik morfolojisi (görünümü) ve dağılımı yaşa bağlıdır ancak herhangi bir alan etkilenebilir. En şiddetli vakalarda yaygın hastalık ortaya çıkabilir. $\text{AD}$'nin ayırt edici özelliği, genellikle ekskoriye (deri sıyrığı oluşmuş) deriyle birlikte görülen yoğun kaşıntıdır. Bebeklerde bez bölgesi ve kol-diz iç katlantı alanları dışında vücudun her alanını tutabilmektedir. Bebeklerde tipik lezyonlar yanaklara (yüzün merkezi kısmı korunur), saçlı deri ve kol-bacak dış yüzeylerinde (ekstansör) erken akut dönemde sulantılı, akıntı ve seröz kabuklanma ile ödemli, eritemli (kırmızı) papüller (kabartılar) ve plaklarla kaşıntılı egzama alanları görülürken; kronik dönemde kaşıntılı, kırmızı-pembe, skuamlı (pullu) ve kabuklu egzama plakları görülür.

• Çocukluk Dönemi / Okul Çağı ($2\text{ yaş-}12\text{ yaş}$ dönemi): Klasik tutulum yerleri, antekübital (dirsek önü) ve popliteal fossa (diz arkası) dahil olmak üzere kol ve bacakların katlantı yerleri ve özellikle boyun, bileklerde gözlenmektedir. Sıklıkla kronik egzama plakları; kaşıntılı, kalınlaşmış ve kaba deri görünümü (likenifiye), kaşıntıya bağlı ekskoriye (deri sıyrığı içeren) egzama plakları izlenir. Özellikle boynun her iki yanında atopik "dirty neck" (kirli boyun) adı verilen retiküle pigmentasyon (ağsı renk değişimi) görülebilir.

• Ergenlik / Erişkin Dönemi ($12\text{ yaşu¨zeri}$): Bu dönemde hastalık vücutta daha lokalize yerleşmektedir; özellikle dirsek ve diz arkalarında, yüz, göz kapakları, boyun, saçlı deri, gövde üst kısmı ve ellerde olmaktadır. Sıklıkla kronik evrede kaşıntılı, likenifiye, ekskoriye egzama plakları görülmektedir. Erişkinlerde hastalık yalnız kronik el egzaması veya kronik kaşıntılı plaklar/nodüller benzeri lezyonlarla seyredebilir. Diğer yaygın bölgeler arasında göz kapakları, eller, ayaklar ve boyun bulunur.

Etkilenen bireylerin cildi genellikle dağınık bir şekilde kurudur ve hassas olarak tanımlanır.

AD'ye Eşlik Eden Durumlar:

• Enfeksiyonlara Yatkınlık: $\text{AD}$'li hastalarda bakteriyel, viral ve fungal enfeksiyonlara yatkınlık artmıştır (S. aureus, Herpes Simpleks Virüsü ($\text{HSV}$), molluskum kontagiosum, Malassezia gibi).

• Eşlik Eden Hastalıklar: Alerjik rinit, astım ve gıda alerjisi, iktiyozis vulgaris, keratokonjonktivit, keratokonus, enfeksiyöz keratit, blefarit, anterior subkapsüler veya posterior subkapsüler katarakt, retina dekolmanı, obezite, metabolik sendrom, anemi, psikososyal fonksiyonlarda bozulma, uyku bozuklukları, hiperaktivite, depresyon ve anksiyete gibi hastalıklar daha sık görülebilmektedir.

Hastalığın Daha Ağır Seyretme Olasılığı:

Aşağıdaki durumlarda hastalığın daha ağır seyretme olasılığı daha yüksektir:

• Ailesel öykü

• İnfantil yaygın atakların varlığı

• Kız olması

• Alerjik rinit ve astımın olması

• Erişkin dönemde kol ve bacakların dış yüzeyinde lezyon dağılımının devam etmesi

AD'yi (Atopik Dermatit) kötüleştirebilecek ve semptomların kötüleşmesine yol açabilecek birçok faktör vardır. Bu faktörlerin bilinmesi, onlarla mücadele etmek için önemlidir. AD'nin tipik kötüleştirici faktörleri arasında tahriş edici dermatit, cilt enfeksiyonları, çocuklarda gıda alerjisi ($\text{FA}$) ve yetişkinlerde stres bulunur.

AD'de görülen azalmış cilt bariyeri nedeniyle birçok tahriş edici, alerjen ve mikrop cilde kolayca nüfuz edebilir. Günlük olarak karşılaşılan birçok spesifik olmayan tahriş edici arasında şunlar bulunur:

• Sıcaklık veya nem değişiklikleri

• Sigara dumanı veya hava kirleticileri

• Ter

• Giysilerden kaynaklanan sürtünme

• Yün gibi kumaşlar

• Çeşitli sabunlar, deterjanlar ve kozmetikler

Kaşımadan kaynaklanan fiziksel travma da AD alevlenmelerinin önemli bir nedenidir. Kaşıma-kaşıntı döngüsü olarak bilinen, kaşımadan kaynaklanan keratinosit hasarı, daha fazla kaşıntıyı teşvik eden iltihabı ve sitokin salınımını sürdürebilir.

Atopik dermatitli cilt, lezyonları tetikleyebilen ve şiddetlendirebilen bakteriyel ve viral enfeksiyonlara karşı artmış bir duyarlılığa sahiptir.

Son olarak, $\text{FA}$'lar ve aeroalerjenler (havadaki alerjenler) AD semptomlarını tetikleyebilir. Temas alerjisi, atipik dağılımlı ve dirençli AD'ye neden olabilir. Bazı alerjenlerden kaçınmak, AD tedavisine yardımcı olarak kullanılabilir.