Ürtiker, halk arasında kurdeşen veya dabaz olarak da bilinen ve oldukça sık rastlanan bir cilt reaksiyonudur. Toplumun $\%15$ ila $\%25$'lik büyük bir kesiminin yaşamları boyunca en az bir kez ürtiker atağı geçirdiği gözlenmiştir.

Ürtiker, çeşitli uyaranlara karşı immünolojik (alerjiye benzer) veya non-immünolojik mekanizmalarla gelişen kaşıntılı bir reaksiyondur. Bu reaksiyon; kaşıntılı, kırmızı veya deri renginde, ödemli küçük kabarmalar ya da büyük plaklar şeklinde ortaya çıkar.

Hastalık ataklarla seyreder. Belirtiler genellikle maksimum $24-48$ saat devam eder (anjioödemde bu süre uzayabilir), ardından söner ve bir süre sonra yeni bir atak gelişebilir. Ataklar arasında birkaç günlük sessiz dönemler yaşanabilir.

Ürtikeri tetikleyen mekanizmalar çeşitlidir:

• İmmünolojik nedenler alerjiye benzer mekanizmalarla işler ve tüm alerjenleri kapsar.

• Non-immünolojik nedenler ise ilaçları (aspirin, $\text{NSAID}$'ler, opioidler vb.) ve fiziksel faktörleri (sıcak, soğuk, $\text{UV}$, egzersiz, basınç, yüksek ateş gibi) içerir.

Ürtiker, belirtilerin devam etme süresine göre üç ana türe ayrılır:

1. Akut Ürtiker

Yineleyen ataklar ve sessiz periyotlarla beraber $6$ haftadan daha kısa süren olgulardır. Akut olgularda iyi bir hasta öyküsü, etken nedeni bulmayı kolaylaştırır, çünkü tetikleyici genellikle hastanın sık temas etmediği bir nedendir. Bu nedenle akut ürtiker genellikle tedaviye iyi ve çabuk yanıt verir.

2. Kronik Ürtiker

Atakların $6$ haftadan daha uzun sürdüğü olgulardır. Kronik ürtikerlerin nedeni çoğu zaman bulunamaz ve bunlar idyopatik (nedeni bilinmeyen) olarak tanımlanır. Bu nedenle genellikle tedaviye yanıt geç ve güç olmaktadır. Kronik ürtiker hemen her zaman erişkinlerde görülür ve kadınlarda erkeklere kıyasla iki kat daha sıktır.

3. Epizodik Ürtiker (Aralıklı Akut Ürtiker)

Belli aralıklarla, düzensiz periyotlarla akut ürtiker ataklarının geliştiği durumdur.